












De studievoorlichting met aansluitend een proefles Tuinarchitectuur werd goed bezocht afgelopen zaterdag. Geïnteresseerden kwamen sfeer proeven, kennismaken met het lesaanbod, wat je leert, hoe je hierbij wordt begeleid en ze wilden natuurlijk weten wat studeren aan de OntwerpAcademie nu zo leuk maakt. Alenka Milward, onze nieuwe communicatiemedewerker, was er bij: “Wat me het meest opviel is het enthousiasme en de motivatie van iedereen, de diversiteit aan achtergronden – van hoveniers tot financieel adviseur en binnenhuisarchitect – en Dolf’s aanstekelijke manier van vertellen.”
Op elke tweede zaterdag van de maand organiseert de OntwerpAcademie een voorlichtingsbijeenkomst. Oprichter en docent Tuinarchitectuur Dolf Houtman: “Wij zien het als een plezierige en laagdrempelige eerste kennismaking. Een middag waarin we laten zien waar we als opleider voor staan, de sfeer waarin we lesgeven, de extra’s die we aanbieden en natuurlijk als kennismaking met onze unieke locatie in Boskoop te midden van uiteenlopende kwekerijen en tuinen.”
In deze blog een korte samenvatting van de middag met een aantal vragen van de deelnemers.

V: “Heb ik talent nodig voor de opleiding Tuinarchitectuur?”
A: “Niet zozeer talent, wel ‘ruimte in je hoofd’, doorzettingsvermogen en motivatie. De studie is niet moeilijk, maar plan voldoende tijd in om te tekenen, te ontwerpen en te onderzoeken.”
Rode draad bij Tuinarchitectuur
Bij de OntwerpAcademie ligt het zwaartepunt op het leren van ontwerpvaardigheden en conceptueel denken. Vakken als bodem, water en ecologievormen daarbij de basis. Het accent bij de opleiding Tuinarchitectuur ligt op het ontwerpen van tuinen, het analyseren van de betreffende ruimte en het onderzoeken hoe ruimtes zich tot elkaar verhouden. De volgende stap is om het tuinontwerp identiteit en sfeer te geven. Vooral beplanting speelt hierin een belangrijke rol. Tijdens de opleiding Tuinarchitectuur leer je vooral te denken in structuren, patronen en sfeer en het (plant)materiaal als middel in te zetten om je ontwerpideeën mee uit te drukken. Op basis van de door jou als ontwerper zelf opgestelde criteria zoek je het plantmateriaal er bij.
V: “Waar kan ik het beste mee beginnen, met Tuinarchitectuur of met Plantenkennis?”
A: “Begin met datgene waar je op dit moment het meest blij van wordt.”
Het maken van beplantingsplannen, plantschema’s en plantlijsten komen bij Tuinarchitectuur zeker aan de orde maar pas als je hebt kunnen formuleren waar je naar toe wil met je plan. Wat we per se willen voorkomen is dat een ontwerper planten bij elkaar zoekt en die in de tuin plaatst zonder plan, zonder concept. De basis voor een goed tuinontwerp houdt in dat je het vraagstuk integraal benadert: wat is er al, wat zijn de (groei)omstandigheden, wat zijn de wensen van de klant. Belangrijk is dat studenten kennismaken met basisbegrippen rondom bodem, water en ecologie en de principes daarvan leren meenemen in het ontwerp.

Als laatste onderdeel van de Studievoorlichting gaan de deelnemers aan de slag met het maken van een axonometrie, een ruimtelijke tekening. Het is een vrij gemakkelijke en snelle techniek om een plattegrond in 3D te zien en vooral om te toetsen of het ruimtelijk klopt wat je als ontwerper hebt bedacht.
V: “Welk tekenprogramma gebruik ik tijdens de lessen?”
A: “Geen programma, je leert vooral handmatig te ontwerpen. Ontwerpen is een ambacht. Met de computer ben je vooral met de techniek bezig terwijl wij het belangrijk vinden dat studenten de teken- en ontwerpvaardigheden ontwikkelen. Ontwerpen met de computer komt later in beeld bij het tweede jaar of als extra module.”
Netwerken, praktijk en community
Naast de vakopleiding bieden we studenten en cursisten diverse extra’s met om ze zoveel mogelijk oefenkansen te geven waardoor studenten zich sneller comfortabel voelen om ook echt die start te maken groenprofessional. Van vakexcursies en lezingen die bijdragen aan het delen van kennis en inspiratie tot het organiseren van schetssessies bij partners en instellingen.
Een van de parels binnen onze opleidingen zijn de StageProjecten: onder begeleiding van onze stagebegeleider kunnen studenten werken aan een concrete ontwerpopdracht. Mensen met een groene ambitie opleiden tot groenprofessional, dat is onze drijfveer. Contact onderhouden met en leren van elkaar, tijdens en na de studie, zijn wat ons betreft daarbij een belangrijk onderdeel. Tijdens excursies, lezingen en het delen van tips & nieuws. Eén van de deelnemers afgelopen zaterdag merkte op dat de OntwerpAcademie voelt als een veelzijdige proeftuin. Dat is natuurlijk een prachtig compliment!

V: “Krijgen we les in het starten van je eigen bedrijf?”
A: “Tijdens de opleiding bespreken we hoe je je als ontwerper in de markt zet, hoe je je profileert, welke tarieven er zoal worden gehanteerd. Het hangt van de lesgroep zelf af of en zo ja wat er ter sprake komt tijdens de lessen. Jaren geleden zijn de vakeisen en voorwaarden voor het starten van een eigen bedrijf losgelaten, dit betekent dat iedereen elk type bedrijf kan starten. Naast de vakopleidingen biedt de OntwerpAcademie een cursus aan van vijf avonden voor het starten van je eigen bedrijf. Het maken van je eigen ondernemingsplan staat daarbij centraal.”
Startdata
Ook enthousiast geworden om een opleiding, cursus of workshop te volgen bij de OntwerpAcademie?
Het gehele jaar kun je op diverse data starten met de opleiding Tuinarchitectuur.
Kijk op de website voor ons overige lesaanbod en de startdata.
Als het gaat over hevige regenbuien, valt er met relatief eenvoudige ingrepen al veel te winnen: wateronderbrekers in de hemelwaterafvoer, zorgen dat de verharding afloopt en zorgen dat hemelwater in goten terecht komt in combinatie met lager gelegen plekken in de tuin waar het water kan bezinken (wadi of hydroblobs). Beplanting speelt daarbij een bepalende rol. Hoe meer groen in de tuin hoe beter, want groen vangt water af, vertraagt de neerslag op de grond en groen koelt de tuin. Het effect van verkoeling door groen ligt vele malen hoger dan het effect van bijvoorbeeld een schaduwdoek. Bovendien kan groen bijdragen aan een langere levensduur van daken (groendak) en kun je energie besparen door het toepassen van gevelbegroeiing. En natuurlijk draagt groen in algemene zin bij aan biodiversiteit.

Voor een optimaal resultaat is het van belang dat er wordt gewerkt met een goed doordacht tuinontwerp als basis. In de nieuwe opleiding Beplantingsadviseur en Beplantingsspecialist wordt naast inhoudelijke plantenkennis daarom nog meer aandacht besteed aan de toepassing van beplantingen. Welke beplantingen zijn aantrekkelijk voor bijen en vlinders? Welke eetbare planten kun je toepassen? Welke vegetaties kunnen zowel tegen extreme droogte als natte voeten? Morfologische kennis helpt te bepalen waar de plant van nature thuis hoort en wat deze nodig heeft om zich goed te ontwikkelen. En zoals Margareth Hop tijdens haar lezing laat zien is het bovendien nuttig na te denken over het soort groen; donkerbladige planten absorberen bijvoorbeeld meer warmte dan grijsbladigen.

De ontwikkelingen rondom klimaat, water, hittestress en biodiversiteit volgen elkaar snel op en stellen andere eisen aan groenprofessionals. Tijdens het ontwikkelen van de nieuwe vakopleiding Beplantingsadviseur en Beplantingsspecialist hechten we veel waarde aan de kennis van specialisten binnen ons docententeam en het brede netwerk daar buiten. Zo kunnen we als vakopleider steeds inspelen op actuele ontwikkelingen.
Tijdens de nieuwe editie van de Vakbeurs Klimaat op 21 april a.s. is plantenveredelaar Margareth Hop een van de sprekers. Heb je de PodiumBoskoop-lezing gemist? Maak dan zeker gebruik van de mogelijkheid haar verhaal te horen in Houten.
'Wat als de Limburgse waterbom elders boven Nederland was gevallen?'
Verder kijken we uit naar een voorjaar met meer mogelijkheden voor activiteiten, lezingen en excursies. Houd daarvoor onze agenda in de gaten.

De OntwerpAcademie is sinds eind 2021 officieel partner van de NVTL, de Nederlandse Vereniging voor Tuin- en Landschapsarchitectuur. Deze stap past in het streven om onze samenwerking te intensiveren. Het actiever betrekken van de NVTL bij de onderwijsontwikkelingen binnen de OntwerpAcademie betekent dat er meer draagkracht en erkenning ontstaat voor de opleidingen. De betekenis van het diploma krijgt daarmee meerwaarde en dat is uiteraard gunstig voor onze studenten als het gaat om het vinden van werk.
Zowel de examencommissie als de assessoren zijn lid van de NVTL. De taak van de examencommissie is om de kwaliteit van de examens, de vragen, de validiteit en de inhoud van de opleiding tegen het licht te houden. Kwaliteitsverbetering staat hierbij centraal.

Maandag 4 april a.s. zwaait er een nieuwe lichting Tuinontwerpers af en ontvangen de examenkandidaten hun diploma Tuinontwerper uit handen van de examencommissie. Vind je het leuk om dit feestelijke moment mee te vieren? Naast de examenkandidaten zijn (oud-)studenten en docenten van harte welkom voor een hapje en een drankje aan de Belgiëlaan. Wel graag van tevoren even aanmelden via examenbureau@ontwerpacademie.nl zodat we weten op hoeveel mensen we kunnen rekenen.
Op de website staat alle actuele informatie rondom de examens. Voor vragen kun je terecht bij Jetteke Sjouke via examenbureau@ontwerpacademie.nl.

In de tweede helft van 2021 is de werkgroep Plantenkennis enthousiast van start gegaan met het ontwikkelen van een tweejarige vakopleiding tot Beplantingsspecialist. De bedoeling is dat de huidige cursus Plantenkennis Compleet opgaat in deze opleiding. De opzet van de nieuwe tweejarige vakopleiding is als volgt: na het eerste studiejaar kan de student – mits dat jaar met een voldoende is afgerond – doorstromen naar het tweede studiejaar, of uitstromen met een certificaat Beplantingsadviseur. De tweejarige vakopleiding wordt afgesloten met een examen dat recht geeft op het diploma Beplantingsspecialist.
De ontwikkelingen rondom klimaat, water, hittestress en biodiversiteit stellen andere eisen aan groenprofessionals, daarmee aan ons onderwijs en dus ook aan Plantenkennis Compleet. De nieuwe opzet sluit beter aan bij deze ontwikkelingen. Zowel in het eerste als in het tweede jaar verbinden we theorie (sortimentskennis) en praktijk nog beter met elkaar en richten we ons nog meer op de daadwerkelijke toepassing van beplantingen bij specifieke omstandigheden. Tijdens het eerste jaar ligt het accent op de schaalgrootte van particuliere tuinen, het tweede jaar focust op grootschaliger tuinen, het institutionele en landschappelijk groen.
Inmiddels heeft de werkgroep het nieuwe beroepsprofiel geschreven, zijn de beroeps- en algemene competenties bepaald en de eindtermen en leerdoelen geformuleerd. Uiteraard informeren we de studenten over de voortgang, ook komt er een uitgebreide toelichting over hoe de oude cursus zich verhoudt tot de nieuwe opleidingen en welke keuzemogelijkheden er zijn voor de student.
Als student maak je zelf de keuze of je een opleiding wilt afronden met een examen. Voor Plantenkennis Compleet bestond die mogelijkheid nog niet. (Oud-)studenten Plantenkennis Compleet die alsnog besluiten een officieel certificaat te behalen als Beplantingsadviseur, kunnen desgewenst gebruik maken van een overgangsregeling. Zodra de precieze inhoud en vorm daarvan is vastgesteld, informeren we de studenten. Uitgangspunt is dat (oud-)studenten van Plantenkennis Compleet op een soepele manier kunnen doorstromen.

Plantenkennisdocent Ingrid van der Ven heeft het besluit genomen per februari jl. te stoppen met lesgeven. Dat vinden we uiteraard jammer, ook gezien de op handen zijnde ontwikkelingen, vanwege haar privé omstandigheden echter ook een begrijpelijk besluit. Marlien van der Linden verzorgt vanaf september 2021 de lessen plantenkennis. In overleg hebben we dat moment aangegrepen om nieuwe praktische werkvormen te introduceren waardoor de geleerde planten nog beter beklijven. Daarnaast hebben we de keuze gemaakt voor een ‘kernsortiment’ van planten. Dit kernsortiment zijn de planten die studenten in ieder geval moeten kennen en herkennen.

Van 8 tot en met 10 maart is de OntwerpAcademie present op de Groene Sector Vakbeurs. De beurs vindt normaal gesproken plaats in januari maar is vanwege de toen geldende lockdown verplaatst naar maart. Gedurende drie dagen kun je er terecht voor noviteiten, nieuwe producten en materialen en natuurlijk voor het bouwen aan je netwerk. Je vindt de OntwerpAcademie in hal 3 bij stand 323.

Dit jaar starten we met twee nieuwe cursussen: Morpholio Trace en Presenteren. Morpholio Trace is een digitaal schetsprogramma dat goed is in te zetten als opmaat voor SketchUp. De cursus bestaat uit twee dagdelen. Tijdens de cursus Presenteren (één dagdeel) krijgen studenten tips en trucs aangereikt om de ontwerpplannen te presenteren en tips hoe om gaan met beeldmateriaal, resolutie, enz.
Onze nieuwsbrief voortaan rechtstreeks in je inbox? Hier kun je je aanmelden.
Tot slot
Houd de website in de gaten voor nieuwe ontwikkelingen en volg ons op LinkedIn, Facebook en Instagram.
"In mijn opleiding tot tuinontwerper kan ik mijn marketing- en communicatie-ervaring goed gebruiken. Zo leuk om de raakvlakken te zien tussen communicatie en het bedenken van een concept voor een tuinontwerp!”
In de onderzoeksfase van mijn eerste tuinproject ging ik op zoek naar 'de geest van de plek'. Naar het verhaal van de omgeving, de mensen die er wonen en de planten en bomen die al aanwezig zijn. Zie het maar als een soort DNA van die specifieke plek. Het uiteindelijke concept moet tenslotte mooi aansluiten. Zodat het goed voelt.
De bewuste plek bevindt zich tussen bos, duin en polder. Rustig, weids en met uitzicht op dit typische landschap van het Kennemerland. Met stuivende duinen, beboste duintoppen en verrassende duinmeren. Al sinds de Middeleeuwen komen vele gelovigen naar de nabij gelegen Mariabedevaartsplaats omdat het water uit de Runxputte heilig zou zijn.

De bewoners willen de grote tuin (3000 m2) natuurlijker en knusser maken. Met behoud van zicht op de mooie zonsondergangen in de duinen. De tuin voelt heel erg ruim, maar tegelijkertijd mist het intimiteit, mist het de gezelligheid die past bij dit gezin. Het uitzicht op de duinen en de zonsondergang aan de westkant, is geheel open en zonder bomen. De trein raast hier regelmatig voorbij.
Ik wil een plek creëren om samen te komen met familie en vrienden. Met water als belangrijk element vanwege de historie en de zwemvijverwens van de familie. Wat ik zo leuk vind aan ontwerpen is dat ik mag bedenken hoe de buitenruimte kan worden gebruikt en gaat voelen. Zo zie ik voor me dat er op het dinerterras gezellig wordt gegeten. En terwijl je de kruiden ruikt loop je zo de moestuin in en pluk je nog wat extra tomaatjes voor in de salade. Ondertussen geniet je van de bloeiende bloemen verderop in de border of kijk je onder de met geurende rozen begroeide pergola door naar een ander punt in de tuin.
Met halfronde verticale elementen, zitplekken met ‘duinpangevoel’, ontstaat er meer intimiteit en verbondenheid tussen het huis en de verschillende ruimtes in de tuin.

Ik behoud zo veel mogelijk bomen en heesters, aangevuld met bij vlinders en bijen geliefde planten die geschikt zijn voor de leem-zandgrond. Door te kiezen voor waterdoorlatende paden van fijn grind en een natuurlijke zwemvijver op het punt waar het water bij hevige regenval anders dieper de tuin in zou stromen, zullen er minder waterproblemen ontstaan. Droogte-minnende vaste planten en bodembedekkers zorgen ervoor dat schoffelen nooit meer nodig is. Het o zo belangrijke bodemleven zal hier dankbaar voor zijn; meer gezonde planten en bomen zijn dan een logisch gevolg waar iedereen blij van wordt. Zo draag ik mijn steentje bij aan een waardevolle en groenere plek voor mens en planeet.”

Inmiddels is Yü-lien ruim drie maanden en vele ontwerpschetsen verder: “Heel stoer begon ik vorig jaar aan mijn nieuwe uitdaging, gesterkt door mijn tas met de tekst: ‘Ik heb het nog nooit gedaan, dus ik denk dat ik het wel kan!’ Maar nu worstel ik met een superlastige opdracht waarin een groot niveauverschil zeer bepalend is voor het ontwerp. Ik ben tevreden over mijn analyse en het verhaal; daar kan ik wel iets mee. Maar nu de vertaalslag naar het ontwerp. Ideeën genoeg, ik zie helemaal voor me hoe de eigenaar door deze tuin loopt en geniet.
Maar mijn schets voelt nog niet oké. Ik voel me geremd door mijn nog beperkte tekenkunsten en dus belandt mijn zoveelste tekening in de prullenbak… en dan moet ik ook nog een beplantingsindicatieplan maken én doorsnedes én aanzichten… ‘Tijdens de opleiding ben je veel aan het ontwerpen en tekenen,’ vertelde onze docent bij de eerste les. En dat is maar goed ook. Oefening baart kunst. Morgen weer een nieuwe poging, dan gaat het vast lukken!”