













De opname van het StageJournaal in de vorige nieuwsbrief was zo succesvol, dat alle stageopdrachten in mum van tijd waren vergeven. Dat betekent dat we op dit moment ook geen stageopdrachten meer hebben. Een omgekeerde situatie die we nog niet eerder meegemaakt hebben. We hadden tot nu altijd meer opdrachten dan vraag vanuit studenten. Het maakt zichtbaar dat het doen van een stageopdracht voor een echte opdrachtgever in een behoefte voorziet: praktijkervaring opdoen.
Vanuit de OntwerpAcademie zijn we continue bezig met het werven van nieuwe opdrachten, maar om dit te versnellen doen we een beroep op jullie. We willen jullie vragen je netwerk aan te spreken en in je omgeving rond te vragen.
Nieuwe stageprojecten liggen misschien dichterbij (je eigen) huis dan je denkt! Spreek je netwerk, familie, vrienden, kennissen, buren en collega's aan door bijvoorbeeld een oproep te doen met een appje, mailtje of via je socials dat je voor jezelf en/of voor medestudenten op zoek bent naar een StageProject. Dit kunnen particuliere tuineigenaren, bedrijven of maatschappelijke organisaties zijn die een tuinontwerp nodig hebben voor een nieuwe (collectieve) achter- voor- of zijtuin. Door (een deel van) de tuin als StageProject aan te bieden investeren ze niet alleen in een nieuwe duurzame tuin, maar ook in de beginnende tuinontwerper.
Stuur met je oproep deze link mee waar belangstellenden meer informatie en voorbeelden van stageprojecten door studenten kunnen vinden. Samen hebben we een groot bereik en kunnen we hopelijk met een volgende nieuwsbrief weer een StageJournaal gevuld met nieuw aanbod meesturen.

Tot en met 23 december kun je je inschrijven voor de examenronde van het eerste kwartaal 2023. Heb je vragen over het examen? Stuur een mailtjenaar Jetteke Sjouke van het Examenbureau. Zij vertelt je graag meer over het traject, de tijdsinvestering en de opdrachten.
De workshop 'Regeneratief ontwerpen' op maandag 14 november van Debora Treep en Natascha van den Ban is volgeboekt. Aanmelden kan wel, maar je komt dan op een reservelijst die alleen plek biedt als er mensen afvallen.
Misschien ben je tijdens of na de opleiding naast je huidige baan als zelfstandige tuinprojecten gaan doen of heb je na afronding van de opleiding gelijk de stap gezet om fulltime als tuinontwerper aan de slag te gaan. Elke ondernemer begint ergens. Maar hoe begin je? Hoe bouw je een netwerk op, blijf je doorgroeien, spring je tussen andere groenprofessionals uit en pak je de regie?
Deze vragen vormen tijdens deze interactieve avond de rode draad waarin de praktijk van de zelfstandige tuinontwerper en hoe jij als startende professional het verschil kunt maken centraal staat. Een 'Open Podium' waar oud-studenten en studenten worden uitgenodigd om hun ervaringen uit te wisselen en van elkaar te leren.
Peter Kroesen, eigenaar van ontwerpbureau Kroesendesign en coördinator van StageProjecten, vertelt hoe je met een stageopdracht een professionaliseringsslag van theorie naar praktijk kunt maken. Daarna geven we het woord aan twee (oud)studenten Frithjof Godschalk (Godschalk Groen Service) en Colinda Keesmaat (Tuinen van co) die hun praktijkevaringen delen. De eerste staat aan het begin en de tweede heeft al een reeks uitgevoerde tuinprojecten op haar naam staan.
Na de pauze is het podium voor alle aanwezigen voor vragen, discussie en tips, gemodereerd door Peter. Voor een kerstig hapje en drankje wordt gezorgd!

Als partner van de Nederlandse Vereniging voor Tuin en Landschap (NVTL) ontvingen we de uitnodiging om bomen te sponsoren voor het Bos van de Toekomst in het kader van hun 100-jarig jubileum. Een prachtige duurzame investering die wij van harte ondersteunen! Dan de vraag: hoeveel bomen doneren we dan? We kwamen uit op het symbolische getal van 31, voor elke gediplomeerde Tuinontwerper die in 2021/22 examen bij de OntwerpAcademie heeft gedaan een boom. Hiermee zetten we deze gedreven professionals nog eens extra in het zonnetje voor hun vertrouwen en doorzettingsvermogen!
Op zaterdag 12 november kunnen ze hun eigen boom aanplanten tijden de eerste Boomplantdag in het Noord-Brabantse Liempde, samen met de andere 76 donateurs (leden, bureaus, partners en vrienden) die ook mee zullen helpen om een deel van de maar liefst 1700 bomen een mooi plekje te geven.

Dinsdag 1 november is een nieuwe aanvraagronde voor het STAP-budget (tot €1.000) om een opleiding of cursus te volgen. Een cursus waarvan destartdatum ligt tussen 29 november (niet eerder) en 31 maart 2023. De 'aanmeldpoort' gaat om 10.00 uur open, dus zorg dat je op tijd klaar zit met het aanmeldbewijs (lees hier wat je hiervoor moet doen).
Werkenden in loondienst, zelfstandige ondernemers, carrièreswitchers en werkzoekenden kunnen aanspraak maken op deze subsidie. En wist je dat je met het nieuwe jaar 2023 opnieuw recht op €1.000 STAP-tegoed?
Behalve Morpholio Trace zijn al onze opleidingen en cursussen met STAP-budget te volgen, dus nu ook de cursus Plantenkennis Basis. Ligt de startdatum in februari of maart? Doe dan toch mee met de aanvaagronde van 1 november en vergroot daarmee de slagingskans voor toekenning van de subsidie. Lukt het deze ronde niet, dan kun je het de volgende aanvraagronde in januari nog eens proberen.
De eerstvolgende startmogelijkheid voor Beplantingsadviseur is vrijdag 17 maart 2023. Alle groepen Tuinarchitectuur in Boskoop en Vianen zitten tot einde van dit jaar vol. In Boskoop bieden we nog een extra startmogelijkheid op woensdag 30 november of kun je aansluiten bij de carrouselgroep op donderdagavond 12 januari. In Vianen (dan op onze nieuwe locatie in Houten) is de eerste startmogelijkheid dinsdag 14 februari.
Het is een lang gekoesterde wens van OntwerpAcademie-oprichter Dolf Houtman: met het complete team op studiereis. Afgelopen 1 en 2 september was het zo ver, een tweedaags programma voor alle (cursus)docenten Tuinarchitectuur en Plantenkennis, én voor de collega’s achter de schermen. Wat we met elkaar wilden aanplanten en oogsten? Elkaar beter leren kennen en de onderlinge band versterken, leren over didactiek, voedselbossen en permacultuur. In deze blog delen organisatoren en Tuinarchitectuur-docenten Adri Voorwinden en Ploni Sikkes en ontwerpdocent Lars Veenboer hun opbrengsten, in tekst en beeld, om te delen in de klas en daarbuiten. En misschien inspireert het jou voor het organiseren van een groene studiereis voor jou, collega's en studenten!
Adri Voorwinden:
“De sfeer tijdens vergaderingen en trainingen is altijd prettig en open. Dit is waarschijnlijk de reden dat vrijwel het voltallige team meeging op studiereis. Iedereen had er duidelijk zin in en het weer werkte goed mee. Het waren twee stralende, kleurrijke en leerzame dagen!”

Knap en groen ondernemerschap
Onder leiding van Martijn Ballemans van PUUR Permacultuur, starten we de eerste dag in het in 2020 aangelegde voedselbos op het terrein van biologisch glastuinbedrijf Aldo in Klein Dongen. Daar zien we het verschil tussen een romantisch voedselbos en de rijenteelt, verbazen we ons over de groeikracht in twee seizoenen en ondervinden we zelf de kracht van leren in een groep. Tomatenkwekerij Aldo is een boeiend bedrijf, met verschillende onderdelen. Waar de basis vroeger werd gevormd door tomatenteelt zie je nu nieuwe bedrijfsonderdelen - waaronder agro forestery, eco-supermarkt ‘Natuurlijk Henriëtte’ en het voedselbos - elkaar versterken: knap en groen ondernemerschap!


‘s Middags bezoeken we Den Food Bosch in ‘s Hertogenbosch. Eetbare blijvers groeien hier met hardhouten wijkers in een structuur van een halve cirkel, nu vijfgroeiseizoenen lang. De sfeer is van een bos, er valt veel te eten, maar ook veel te leren.

Met specifieke opdrachten worden we individueel het bos ingestuurd. En ja, dan ervaar je pas goed hoe het bos leeft, hoor je het ritselen van de bladeren en het gezoem van de insecten. Martijn sluit het programma af met een geleide meditatie. Onder de indruk van alles wat wegezien, gehoord en ervaren hebben, reizen we vervolgens af naar Bertha’s Hofstede in Rijswijk, onze overnachtingslocatie in de Betuwe. Onze gastvrouw leidt ons rond over haar domein en kent het aangrenzende natuurlandgoed op haarduimpje. ’s Avonds wandelen we door de uiterwaarden naar de Nederrijn, zien Wijk bij Duurstede aan de overkant en eindigen bij windkorenmolen De Hoop meteen kampvuur.


Utopia Eiland
Een aantal collega’s heeft de Floriade al een keer bezocht, de meesten nemen nu hun kans waar: een bezoek aan de wereldtuinbouwtentoonstelling in combinatie met een rondleiding van ecoloog en landschapsarchitect Xavier San Giorgi over het door hem ontworpen Utopia Eiland, een ecosysteemherstel in drie landschappen.
Lars Veenboer:
“Het is een hoopgevend bezoek aan de Floriade. Dat begint al bij het binnenrijden van de Flevopolder, waar tientallen windmolens je welkom heten ende hoop wekken dat het met de energietransitie toch nog weleens kan gaan lukken.”

Ook hier een voedselbos en agro forestry; soms andere uitgangspunten, veel overeenkomsten. Maar wat een verschil in sfeer. Het decor van de Floriade is zo anders dan het Brabantse land: de dynamiek, muziek en kinderstemmen enerzijds, de andere benadering met 100 vrijwilligers, onderwijsinstellingen, programmamakers en ondernemers anderzijds. Tegelijkertijd is Xaviers Utopia Eiland een organische, ecologische en ontspannen tegenhanger van de rest van het Floriade terrein. Zijn voedselbos laat zien dat er alternatieven zijn voor de landbouw zoals we die nu kennen, gezonder, voedzamer, met meer leefmogelijkheden voor verschillende planten en diersoorten.


Ecologisch tuinieren
Een van de hoogtepunten is de showtuin van de Wilde Weelde. Wat een fantastische plek. Een tuin in de vorm van een spiraal, vol kleurrijke beplanting en details geheel opgetrokken uit sloopmateriaal. Een tuin die als geen ander laat zien dat ecologisch tuinieren en een krachtige vormgeving elkaar niet in de weg hoeven staan. Hetzelfde geldt voor de gloedvolle wilgentenen kunstwerken van Will Beckers.

Na de lunch is er tijd om nog wat over het Floriade terrein te zwerven. Ik (Lars) bezoek onder andere het paviljoen van de Almeerse Wolunie. Het laat op meesterlijke wijze zien hoe je met behulp van water en zonlichtkleurstoffen kan onttrekken aan planten en dat deze dan weer kunnen worden benut voor het verven van wol. Zo goed gedaan. Het paviljoen en de tuin vertellen een heel verhaal en het is een visueel spektakel. Een wand van flessen gekleurde vloeistof, weerspiegeld in het water, een wand geheel van textiel met een soort oogvormig motief.

Het terrein van Europarcs laat zien dat recreatiewoningen in plaats van een aanslag, ook een creatieve toevoeging kunnen zijn aan een landschap. In dit geval is het landschap een fraaie, los vormgegeven tuin met paden van perzikpitten. Ook in andere tuinen vind ik inspirerend innovatief materiaal gebruik. Wat te denken van de wanden van hennep en gemalenoesterschelpen in het paviljoen 'The Voice of Urban Nature'? Geweldig toch? Wanneer ligt dat bij Tuinvisie? Verder een fantastisch voorbeeld van een omsloten tuin, met hoge wanden en doorkijkjes, een gaaf zwart frame voor de lekkere wilde beplanting. En dat lekkere mag letterlijk worden genomen, want het frame is begroeid met veel eetbare planten.
Deze tuin is een van de inspirerende voorbeelden voor hoe we de principes van het voedselbos ook in een kleine tuin kunnen toepassen.

Het nabijgelegen Mycelium Parc is zo mogelijk nog inventiever qua materiaalgebruik. Wanden die bestaan uit hennep waar een schimmel in is gegroeid. Het paviljoen van de Verenigde Arabische Emiraten exploreert de mogelijkheden om in de zoute en droge omstandigheden landbouw te bedrijven met bijvoorbeeld zeekraal en quinoa. De Chinese tuin exploreert de mogelijkheden van bamboe als bouwmateriaal en tuinplant (geleverd door Bamboo Giant, leveranciers van tuinbamboe en pandavoer).

Aan het eind van mijn ontdekkingsreis bezoek ik nog het paviljoen van India. Een schrale keet, volgestouwd met Indische parafarnalia, luidruchtige ragas op de voorgrond. Ik loop naar binnen en mijn oog valt op een bescheiden beeldje. Het blijkt Lakshmi te zijn, de godin van welvaart en voorspoed. Na een authentiek Indiaas verkoop tafereel, probeer ik de toko te verlaten, "Wait sir, we want you to look at this one shelf." Ik zie nóg meer beeldjes. En één van hetzelfde bescheiden formaat en materiaal als dat van Lakshmi. Het is een beeldje van Visjnu, god van de creativiteit. Getrouwd met Lakshmi, volgens de verkoper. Ik heb het beeldje direct gekocht.
Geen idee of het waar is, ik moet het nog checken. Maar, dit is mijn gedachte: Wie met goedwillende ogen naar de Floriade kijkt - er is tenslotte wel genoeg negatiefs over geschreven - ziet dat het terrein doordrongen is van dit huwelijk, een huwelijk van voorspoed en creativiteit. Ze gaan hand in handen ik vind het hoopgevend. Geïnspireerd, vol energie en met nieuwe kennis en werkvormen voor onze studenten, nemen we afscheid. Geweldig, om zo twee dagendoor te brengen met collega’s!

Laatste kans: de Floriade is nog open tot en met 9 oktober 2022. Met of zondercollega’s: een absolute aanrader! Utopia Eiland is een blijvende inspiratieplek. Kijk op de website naar de mogelijkheden om het ook na de Floriade te bezoeken.

In het derde blok of na de afronding van alle lesblokken van de opleiding Tuinarchitectuur kun je je aanmelden voor een StageProject. Je gaat aan de slag voor een echte opdrachtgever en doet ervaring op in het doorlopen van de realisatie van een professioneel tuinontwerp, van het intakegsprek tot en met het ontwerp. Zo brengen we de theorie en praktijk bij elkaar en bouw je tegelijkertijd aan je portfolio.
Stagecoördinator Peter Kroesen koppelt je aan een opdracht, maar je kunt ook zelf reageren op een opdracht uit het aanbod in het StageJournaal dat we vanaf nu meesturen in de maandelijkse nieuwsbrief, dus houd deze in de gaten. Met deze maand 5 nieuwe uitdagende opdrachten, van een nieuwbouwtuin in Etten-Leur en Beuningen tot een bestaande jaren '60 tuin in Dordrecht. Kijk of er iets voor je bij zit en meld je aan!
Bekijk het Stagejournaal

Begin dit jaar werden de eerste examens vanuit de OntwerpAcademie afgenomen en hoeven studenten dit niet meer extern te doen. Examen doen is voor de meeste studenten de ‘kers op de taart’ voor het afronden van de opleiding Tuinarchitectuur: hét bewijs dat ze de inhoud, leerdoelen en competenties van het vak beheersen en kunnen vertalen naar de praktijk.
Om de kwaliteit van het examen te borgen is er een examencommissie met externe leden uit de beroepspraktijk in het leven geroepen, met o.a. voorzitter Jan Janse van de NVTL. Deze commissie beoordeelt de inhoud van het examen en aansluiting ervan op de praktijk. Met het diploma op zak is de afgestudeerde klaar om als professioneel tuinontwerper aan de slag te gaan.
Heb je interesse in het doen van examen en heb je nog vragen? Stuur een mailtje naar Jetteke Sjouke van het Examenbureau. Zij vertelt je graag meer over het traject, tijdinvestering en de opdrachten.
Nieuwe examenrondes 2023
Met meerdere examenrondes achter de rug en een bulk geslaagde tuinontwerpers concluderen we dan ook dat het examen van grote toegevoegde waarde is voor de ambitieuze student.
Afgelopen week hebben de examenkandidaten van het 3e kwartaal een positieve examenuitslag ontvangen. Komende maandagavond 3 oktober krijgen zij het diploma overhandigd, dit zijn: Marleen Kersten, Amber Westerhoff, Gerda Vonk, Ania Blokland-Sowinska, Jet van Lankeren Matthes, Wia Jonker, StefanieJanse-Wijnands en Christine van Leeuwen.
Wil je deze feestelijke gelegenheid bij wonen? Stuur je RSVP naar het Examenbureau i.v.m. zitplaatsen en catering. Extra de moeite waard als je aansluitend aan wilt schuiven bij Podium Boskoop!

Hoe ontwerp je een natuur-inclusieve tuin of buitenruimte waarbij duurzaamheid en ecologie het uitgangspunt zijn en niet de vormgeving? Tijdens een interactieve workshop kijken we door de bril van het dier. Wat zie je dan? Dan ervaar je de stad en bebouwde omgeving niet als een habitat van steen met huizen, straten en gebouwen, maar dan zie je veilige nestel-, slaap-en eetplekken.
Natascha van den Ban en Debora Treep onwikkelden de 'bewustwordings- en bewustzijnskoffer' met het 'kans en balansspel' gebaseerd op de Donut-economie van Kate Raworth. We starten met een korte introductie en het transitiekompas en daarna speel je samen met andere deelnemers onder begeleiding van Natascha en Debora het spel. Het resultaat? Een integraal plan van aanpak dat de basis vormt voor een natuur-inclusief ontwerp.
Aanmelden voor workshop Podium Boskoop kan hier

Tip van ontwerpdocent Mirjam van de Velde voor NETFLIX-kijkers: de documentaire British garden: life and death on your lawn waarin 5 buurtuinen in Groot-Brittannië een jaar lang worden gevolgd en onderzocht op'wildlife'.
Deze maand deelde Marlien van der Linden haar liefde voor tuinen en planten met tips in het magazine Groei & Bloei, welke wij mochten delen met onze groene achterban! In NWST online vertelt Marlien in een artikel over de Sanguisorba; over de herkomst, toepassing, mogelijke combinaties en deelt ze haar top 10 cultuurvariëteiten.
Zaterdag 8 oktober reizen we met onze ScheetsKeet af naar de gemeente Bloemendaal waar we meedoen aan de actie 'Tegel eruit, plant erin'. Tussen 11.00 en 15.00 uur voorzien studenten Tuinarchitectuur en Beplantingsadviseur bewoners van de wijk Vogelenzang tijdens snelle schetssessies van ontwerp- en beplantingsadvisies. Samen met Steenbreek, Groei & Bloei en TonTon Regenton helpen we zo mee om te wijk Vogelenzang te vergroenen, en waar kun je beter beginnen dan in je eigen tuin? Lees meer
NB: Omdat de advies- en schetstijd kort is, blijkt uit ervaring dat het prettigeris als studenten al wat verder in de studie zitten. Daarom benaderen we ineerste instantie gevorderde groepen van de opleidingen.

Wist je dat ...
De dag- en avondopleidingen Tuinarchitectuur, de opleiding Beplantingsadviseur en de cursussen Biodivers Ontwerpen, SketchUp en Toegepaste Beplantingsleer kunt volgen met STAP-budgettot €1.000? De volgende aanvraagronde is 1 november. Bekijk het stappenplan voor een succesvolle aanvraag.
Cursussen
Opleidingen
Dit kalenderjaar kun je metTuinarchitectuur in Boskoop beginnen op dinsdag 1 november en op onze locatie Vianen is er nog plek op donderdag 3 november en woensdag 16 november. De eerstvolgende startmogelijkheid voor Beplantingsadviseur is 23 maart 2023.
Is er voldoende werk in het groen? Welke klussen kan ik aannemen of op welke banen kan ik solliciteren na het afronden van de vakopleiding Tuinarchitectuur? Deze vragen komen steevast terug bij onze studievoorlichtingsbijeenkomsten en tijdens de lessen. Logische en heel legitieme vragen natuurlijk, want als student investeer je in de opleiding en daarmee in je toekomst. In deze blog neem ik je mee in mogelijkheden, ambities en keuzes als aankomend tuinontwerper.
In het algemeen geldt dat succes vooral begint bij jezelf. Het klinkt als een open deur, maar zonder ambities en zonder een duidelijk beroepsbeeld is het lastig om gericht te starten, of te zoeken naar werk. De eerste vraag die je bij een sollicitatie krijgt is hoe je de toekomst in het groen voor je ziet. Je beroepsbeeld of idee hoeft nog niet volledig concreet te zijn, mijn tip is wel om je doelen zo concreet mogelijk te maken, het maakt het gemakkelijker om jezelf in beweging te zetten.
Een gezonde portie ambitie helpt ook. Ik ken inmiddels heel wat inspirerende voorbeelden.
Zo was er een paar jaar geleden een student die mij na het afronden van het eerste blok vroeg of ze al kon solliciteren op een vacature van de Gemeente Bergen op Zoom waar men op zoek was naar een ontwerper van Tiny Forest’s. Niet lang daarna wist ze te melden dat ze de baan had gekregen!
Geloof in jezelf en zet die stap!
Geloven in jezelf is hier ‘de moraal van het verhaal’. Wees bovendien bereid om je te (blijven) ontwikkelen en - het allerbelangrijkste - zet die stap. Ook als je de betreffende baan niet krijgt is er mijns inziens toch sprake van winst. Je hebt namelijk contact gezocht, gewerkt aan je netwerk, meer zicht gekregen op de (on)mogelijkheden en wat jij zoekt en waar je blij van wordt.

Tip: ga stagelopen bij een tuincentrum, kwekerij of hoveniersbedrijf
We horen regelmatig dat studenten tijdens of na de opleiding Tuinarchitectuur gaan stagelopen of werken, bij een tuincentrum, kwekerij of hoveniersbedrijf. Waarom bij een hoveniersbedrijf? De focus van de vakopleidingen Tuinarchitectuur en Beplantingsadviseur ligt op de kleinere tuin. Dit is van oorsprong het werkterrein van de hovenier. Hoveniers zijn sterk in de uitvoering van zowel de aanleg als van het onderhoud van tuinen. En hoewel veel hoveniers het ontwerpwerk er bij doen, is en blijft ontwerpen een vak apart. Als (aankomend) tuinontwerper kun je daarom een waardevolle aanvulling zijn binnen een hoveniersbedrijf.
Stel jezelf de vraag welk ontwerpwerk of soort tuinen je het meeste aanspreken en zoek daar een hoveniersbedrijf bij.

Ga in gesprek met ze of bezoek beurzen waar veel hoveniers bij elkaar komen. De Groene Sector Vakbeurs in Hardenberg en de vakbeurs Plantarium in Boskoop zijn zulke beurzen. Dat helpt je ook weer bij het opbouwen van een netwerk.
Hans Anvelink, onze collega werving en selectie van GroenWerkt! heeft veel contact met hoveniers die op zoek zijn naar tuinontwerpers. Stagelopen ziet hij als een kans bij uitstek om ervaring op te doen en de groene sector te leren kennen. Een van onze studenten doet dit inmiddels voor een dag in de week en is daar heel positief over.
Tip aan de student: werk aan je digitale skills. Het werken met een digitaal tekenprogramma als SketchUp, het digitaal visualiseren van je ideeën is steeds vaker een pre is om als ontwerper aan de slag te gaan bij een hoveniersbedrijf.
Starten als zelfstandig ontwerper
De meeste studenten kiezen ervoor als zelfstandig ontwerper aan de slag te gaan. Ik vind het geweldig inspirerend hoe elke tuinontwerper daar haar/ zijn eigen invulling aan geeft. Het varieert van een student die als ontwerper is gestart in Nieuw Zeeland tot aan een voormalig ambtenaar die zijn werk als zelfstandige voor een paar dagen per week invult met hovenierswerk en de rest van de week tuinen ontwerpt.

Het vak leer je vooral door groenmeters te maken in de praktijk en deel je ervaringen en ideeën met medestudenten.
Tijdens de lessen praten we regelmatig met elkaar over ondernemerschap. Hoe doe je dat nou en waar begin je? Ik geef ze altijd de 4 D’s mee – in deze volgorde: Durven, Doen, Denken en Doorzetten. Het vak leer je vooral door groenmeters te maken in de praktijk. Je zult merken dat als je doet - in actie komt - er een proces in gang wordt gezet waarbij je steeds verbeteringen kunt aanbrengen.

Community van groenprofessionals
Maak daarnaast gebruik van het netwerk dat je opbouwt tijdens je opleiding aan de OntwerpAcademie en maak daarbij gebruik van de verschillende contactmomenten, de les, PodiumBoskoop, OpenAtelier en de Vakexcursies Groene Parels en Boskoops Glorie. Spar met elkaar over het starten als zelfstandig ontwerper en hoe je dat oppakt, van het maken van een bedrijfsplan tot marketingstrategie, en deel met elkaar ideeën en ervaringen. Wat ik veel voorbij hoor komen: mond-tot-mondreclame lijkt nog steeds de beste reclame. Waar het in alle gevallen mee begint: vertrouwen in wie jij als groenprofessional bent, waar jij waarde toevoegt en je klanten hiervan van weet te overtuigen.