In de les Siergrassen tijdens de vakopleiding voor Beplantingsadviseur vragen studenten mij regelmatig: “Wat doet gras eigenlijk voor het ecosysteem, de biodiversiteit?” Een logische vraag. Want, de beestjes waar we meestal op letten of het goed gaat met de fauna in een tuin – zoals solitaire bijen, vlinders, gaas- en zweefvliegen – hebben inderdaad niet veel aan een gras, behalve dat het een prettige landingsplek is. Maar, grassen hebben wel degelijk een waardevolle functie. Ecologisch zowel als esthetisch.  ‍

Allereerst absorberen grassen (regen)water, zorgen ze met hun wortels voor lucht in de grond en zijn daarmee belangrijk voor het bodemleven. Bovendien bieden grassen steun aan kruidachtige planten om overeind te blijven staan en geven ze voedsel en beschutting aan vogels en kleine zoogdieren. Siergrassen verwerken in een beplantingsplan is ecologisch gezien dan ook een heel goed idee.

De toevoeging ‘sier’ wordt overigens gebruikt omdat we onderscheid willen maken tussen gras in weilanden, bermen en gazon en grassen als onderdeel van een border. Het heeft – zoals men soms denkt  – niets te maken met de oorsprong. Ook inheemse grassen als Deschampsia en Luzula worden voor de ‘sier’ toegepast.

Naast de ecologische waarde geven siergrassen ook esthetische waarde aan een ontwerp. Zo zorgen de verticale lijnen voor een afwisselende textuur in een beplantingsplan met ronde, geveerde, eivormige bladvormen. En met de transparante bloeiaren of pluimen breng je ‘lucht’ in een border. Siergrassen in een beplantingsplan maken voor mij het plaatje echt compleet.

Omdat de meeste siergrassen pas echt goed op gang komen na de langste dag, is er voor de eerste helft van het jaar ruimte om vroeg afstervende vaste planten in de buurt te plannen zoals bollen, Dicentra spectabilis en Papaver oriëntale. Zo creëer je een border die door de seizoenen heen verandert en ontstaat er een dynamisch schouwspel.

Bij het maken van een beplantingsplan met siergrassen moet je naast hoogte, bloeitijd en standplaats ook rekening houden met hoe de plant zich ontwikkelt. Grofweg zijn daarin twee groepen te onderscheiden:

Er zijn siergrassen die zich met wortelstokken uitbreiden. De stengels staan dan recht naast elkaar, zoals bij Miscanthus.

De andere groep is polvormend. Het blad en de stengels komen uit één centraal punt uit de grond en waaieren in een cirkel om de pol heen, zoals bij Pennisetum alopecuroides en Carex oshimensis. Dit geeft een ander effect en dus een andere toepassing. Maak daar zeker gebruik van.

Tot slot zijn siergrassen ook in de winter van toegevoegde waarde. De tuin is in winterrust, het blad sterft af maar de structuur van de siergrassen blijft in principe – een flinke storm daargelaten – de  hele winter staan. Pas in maart, als de eerste groene sprietjes in een graspol zichtbaar zijn, knip je de oude stengels af (die je vervolgens in kleine stukjes knipt en als strooisellaag tussen de planten verwerkt).

Mijn collega’s en ik raden onze studenten altijd aan op pad te gaan om tuinen in de praktijk te bekijken. Niets is zo leerzaam om tuinen – in dit geval met siergrassen – kritisch te bekijken. Vlakbij de OntwerpAcademie is dat mogelijk bij Grassenerf in Boskoop, een kweker van grassen en bamboes met een gratis toegankelijke voorbeeldtuin. Ideaal om de verschillende siergrassoorten te vergelijken. Wanneer je in het noorden bent, is een bezoek aan Lianne’s Siergrassen in De Wilp interessant.

Marlien van der Linden
is hoofddocent Plantenkennis aan de OntwerpAcademie. Ze deelt haar kennis en liefde voor planten niet alleen in de lessen, maar schrijft er ook graag over voor o.a. vakblad De Hovenier en voor onze volgers op Instagram. Haar plantentips reizen met de seizoenen mee.

Wil jij meer leren over plantensoorten, hoe je ze kunt herkennen én hoe je ze kunt toepassen?
Kijk bij Plantenkennis voor meer informatie over het cursusaanbod.

Als ondernemer inde hoveniersbranche heb je te maken met uitdagingen zoals stijgende kosten, een te kort aan personeel en zorgen over klanten die kunnen afhaken. Wat is feit, wat is fictie en waar liggen kansen?

Hierover gaan we met elkaar in gesprektijdens de workshop op dinsdagavond 13 februari die wordt geleid door Jelle Westra van Tuinkeur, auteur van het boek 'Onze winst is onze Toekomst'. In dit boek deelt hij zijn visie over de hoveniersbranche, inclusief de nieuwste trends en tarieven in verschillende regio's. Het wordt een interactieve avond waarin volop gelegenheid is voor jouw vragen, te netwerken en ervaringen te delen met collega's uit de branche!

De redactie van De Hovenier deed al verslag over deze energieke bijeenkomst die gehouden werd in Roermond.

Programma 13 februari 2024
Belgiëlaan 1A5 bij de OntwerpAcademie in Hazerswoude-Dorp

19:00 - Inloop

19:30 - Opening door Dolf Houtman van de OntwerpAcademie

19:45 - Workshop onder leiding van Jelle Westra

21:00 - Afsluitende netwerkborrel

21:30 - Einde
‍
Gratis aanmelden

Meld je kosteloos aan via www.onzewinst.nl.

Cor van Gelderen, een deskundige en bevlogen ontwerper, kweker en eigenaar van kwekerij Esveld in Boskoop luidt 2024 in met een lezing over zijn nieuwe boek 'Schitteren in de schaduw, over de beste planten voor in de schaduw'. Want elke (stads)tuin heeft wel een schaduwrijk deel, al is het maar door die hoge schutting of de ligging van de tuin op het noorden.

Cor draagt deze planten een warm hart toe. In zijn lezing neemt hij ons mee in welke planten het beste zijn voor welke grondsoort en welke mate van schaduw. Daarnaast vertelt hij hoe hij het maken van een ontwerp aanvliegt en geeft hij tips hoe je een visueel interessante tuin aanlegt.

En heb jij het boek al in bezit? Dan signeert Cor deze graag voor je aan het einde van de avond!

De lezingen en andere activiteiten bij Podium Boskoop zijn toegankelijk voor studenten, professionals liefhebbers die samen willen leren over tuinen, planten en alles daaromheen binnen een laagdrempelige setting.

Ga naar de agenda om je aan te melden.

Op de bovenste foto zie je sterroetdauw in een rozenplant. Hoe ga je om met ziekten en plagen in de tuin? Wat zijn de meest voorkomende plagen? Hoe kun je ze duurzaam bestrijden?

Hierover kan Wilma Windhorst van het innovatieve bedrijf Biocontrole, expert in plantenziekten en -plagen, wel langer dan anderhalf uur over vertellen. Daarom focust ze zich in haar lezing op de factoren die van invloed zijn op de weerbaarheid van planten tegen ziekten, plagen en klimaatgerelateerde stress.  Denk hierbij aan... Lees meer