‍Probaat onderwijsmiddel
We hoeven het niet te doen maar doen het toch! Het organiseren en aanbieden van Schetssessies. Omdat we het belangrijk vinden dat de student veel oefent en in contact komt met de consument. Het is een leermiddel dat deel uit maakt van ons onderwijs. Naast Schetssessies bieden we de student bijvoorbeeld ook StageProjecten aan. Maar nu halen we de Schetssessies er even uit.

1. Win-win
Schetssessies zijn evenementen die wij samen met organisaties als Steenbreek en Tuinvisie door heel Nederland aanbieden.

Het idee is eenvoudig. Je hebt een aanbiedende organisatie, studenten, een consument en een leverende organisatie zoals de OntwerpAcademie. Het leuke van deze evenementen is dat iedereen er baat bij heeft. Een win-win situatie dus. De student leert, de OntwerpAcademie krijgt wat exposure, de consument gaat met ideeën naar huis en de aanbiedende organisatie kan haar boodschap uitdragen.

‍

2. Leerfeffect student
In een ongedwongen informele sfeer maakt de student contact met de consument. Gedurende een klein uur wisselen beide partijen informatie uit, de student selecteert hoofdzaken van bijzaken, ordent de wensen van de consument en zet globale ideeën uit. In korte tijd moet er dus heel wat gebeuren waarbij de student aansluiting moet zien te vinden bij de consument. Het schetsen, tekenen en visualiseren van ideeën loopt als een rode draad door dit gesprek dat een oriënterend karakter heeft.

3. Leertraject
Schetssessies maken deel uit van een groter leertraject van de student. Schetssessies zijn er voor zowel Tuinarchitectuur als Plantenkennis studenten. Belangrijk is dat een student kansen krijgt om zijn/haar kennis in de praktijk te brengen. Leren ontwerpen is een ambacht dat begint bij tekenvaardigheid en het maken van veel ‘meters’. Daarnaast staan studenten voor de uitdaging om binnen de beperkte tijd die ze hebben op zoek te gaan naar het karakteristieke van de tuin in combinatie met de wensen van de consument. Vertegenwoordigers van de OntwerpAcademie zijn aanwezig bij deze evenementen om bij te springen als dat nodig is.

4. Concurrerend of toch niet?
Sommige groenprofessionals zien de schetssessies als concurrerend. Dat is jammer en ook niet nodig, zo vinden wij. Schetssessies hebben om te beginnen een incidenteel karakter, de ene keer zijn we in het Noorden de andere keer in het Zuiden actief. Bovendien gebruikt de consument de Schetssessies om zich te oriënteren. Vaak zien we dat de vervolgstappen na de Schetssessie heel anders zijn dan in eerste instantie is getekend. De consument is aan het denken gezet. Bovendien is de beschikbare tijd te beperkt om een volledig plan te produceren.

Hoe het ook zij wij geloven in de Schetssessies als onderwijsmiddel, bovendien zijn het altijd hele ‘rijke’ momenten waarop studenten elkaar ontmoeten, kennis en ervaring delen en gezamenlijk de consument een beetje bewuster maken. Hoe mooi is dat!

Je bent eigenaar van een lap grond en wil daar iets mee. Dat is de situatiewaar Wim van der Poel nog maar ruim een jaar geleden mee te maken had. Wim kennen we van de enthousiaste verhalen die hij houdt tijdens ons bezoek aan het boomkwekerij bedrijf van zijn kinderen als we voor de excursie Boskoops Glorie op pad zijn.

Oude situatie
Omdat hij zelf mantelzorger is geweest, droomt Wim ervan een plek te maken waar patiënten mét hun verzorgers een kopje koffie kunnen drinken en een rondje door de tuin kunnen wandelen.

Wim van der Poel
Wim zijn buurvrouw, Annelies Zaal, oud student van de OntwerpAcademie, is door hem gevraagd een ontwerp voor de tuin te maken. Hij had namelijk bedacht dat iedereen met welke beperking dan ook, van de tuin moet kunnen genieten. Ook blinden en slechtzienden. Daarom was het thema snel gekozen: een geurtuin die het hele jaar iets te beleven geeft.

Zoveel mogelijk meters pad om te wandelen
Annelies heeft een doordacht plan gemaakt met zoveel mogelijk lengte aan paden. Enkele gazons om met mooi weer tussen de planten te kunnen zitten en pergola’s om je helemaal tussen de planten te voelen.

Omdat Wim en ik (Marlien van der Linden) bevangen zijn door het plantenvirus, liefst bijzondere soorten, vroeg hij mij om een beplantingsplan te maken. Zo konden we samen lekker steggelen over het sortiment. Eerst door lijsten op te stellen met mogelijke kandidaten binnen de geurende heesters en bomen. Daarnaast nog een speciaal “Wim” lijstje met planten die er toch eigenlijk ook zeker in moeten komen. Natuurlijk moet het onderhoudsvriendelijk zijn.

Tekening
De tuin is netto 14 meter breed en 150 meter lang. Omdat ik studenten beplantingsadviseur altijd stimuleer om een beplantingsplan te maken met een schaal van 1: 50, kon ik zelf niet achterblijven. De tekening werd dus 3 meter lang.  

Met Annelies haar ontwerp en de wensenlijst, ben ik aan de slag gegaan. Hoe de opbouw is en waar ik rekening mee moest houden beschrijf ik een andere keer. Waar het nu omgaat is dat de tuin voor een groot gedeelte aangeplant is op de vaste planten na.

In de film zijn studenten van de opleidingen Tuinarchitectuur en Beplantingsadviseur enthousiast aan de gang met het poten van het plantmateriaal.

Bekijk hieronder de video!

Lees ook:
Groene stokpaardjes

Geen plantentip maar een banen tip

Een goed doordacht concept is de basis voor elk tuinontwerp

Winter groene varens? Ik had geen idee dat er zoveel keuze was

Moeten er meer inheemse planten in onze tuinen?

Ambitieuze oud-studenten beginnen een voedselbos in Twente

Heb je ideeën of suggesties? Laat het ons weten via studentenzaken@ontwerpacademie.nl of meldt het op OA-Connect.

Wil je op de hoogte blijven?
Wordt dan lid van onze community OA-connect.

Vergeet onze socials niet: LinkedIn | Facebook | Instagram

‍

Het ontwerpproces bestaat uit een flink aantal stappen. Op enig moment in het ontwerpproces zul je toe zijn aan het maken van maatvaste tekeningen. SketchUp is een fantastisch programma waar je veel kanten mee op kan. Om te beginnen is het betaalbaar maar - misschien nog belangrijker - het is gebruiksvriendelijk. Het is uitwisselbaar met andere CAD programma’s als Autocad en Vectorworks.

De webinar wordt gegeven door Peter Kroesen, hij is werkzaam bij OntwerpAcademie en officieel SketchUp trainer. Peter Kroesen laat aan de hand van diverse praktijkvoorbeelden zien wat je kunt na slechts twee lesdagen. Tijdens de interactieve webinar is er voldoende ruimte voor vragen. Hoewel SketchUp voor iedereen bedoeld is richten we de toepassing van SketchUp vooral op tuinontwerpers en hoveniers tijdens de webinar.

Maar ... let op! Hoe mooi het programma ook is ontwerpen start je in eerste instantie handmatig. Eerst het concept daarna de computer. Tijdens de ontwerplessen van de vakopleiding Tuinontwerper ligt bij ons het accent op de ontwerpkunde. Er is niets mis mee met het gebruik van een computer. Maar wij willen voorkomen dat je als student met computervaardigheid bezig bent in plaats van het ontwikkelen van ontwerpvaardigheden.

Dus ... digitaal tekenen komt na het maken van het ontwerp concept!

Schrijf je hier in voor het webinar SketchUp. Ben je al verder met SketchUp dan zou je kunnen denken aan SketchUp Render.

Meer informatie? SketchUp Basis | SketchUp Gevorderden | SketchUp Compleet | Digitaal Ontwerpen Allround (DOA) | SketchUp Next Level Rendering

Wil je op de hoogte blijven? Wordt dan lid van onze community OA-connect.Vergeet onze socials niet: LinkedIn | Facebook | Instagram

Betekenisvolle Stokpaardjes

Onze collega Adri Voorwinden nam in december 2023 afscheid van haar werk als docent bij de OntwerpAcademie. Ze deed dat in bijzijn van haar collega’s, geheel in stijl met haar ‘stokpaardjes’ en prachtige geschilderde mini schilderijtjes.

Omdat wij deze stokpaardjes ten volle onderschrijven als organisatie willen wij ze heel graag delen omdat de uitgangspunten aan de basis liggen van ons vak maar vooral ook gaan het kijken. Zien wat er is en zien welke kwaliteiten er al op de plek aanwezig zijn. De ontwerper hoeft ze maar slechts aan te tikken om ze zichtbaar te maken.

Stokpaardjes
Je kunt het allerlei namen geven: zijn het zeven groene regels, is het een checklist, een handvat? Dit gaat over mijn stokpaardjes. zó belangrijk, dat ik het steeds herhaal. En nu moest het maar eens opgetekend worden. Natuurlijk, je kunt er over discussiëren, je hoeft het niet met mij eens te zijn. Maar dan moet je het wel kunnen uitleggen en wees je ervan bewust, waarom je zie je het anders?

1. Het landschap is de basis
Een tuinontwerp maken is een proces met vele stappen. Eén ervan is kijken naar de omgeving: de context. Dat betreft de directe omgeving, de buren, de straat, het uitzicht, de ruimte, de betekenis van dit huis met deze tuin op deze plek. Maar wij tuinontwerpers starten van groot naar klein, dus éérst komt het grote geheel: het landschap. In welk landschap ligt de tuin, wat zijn de kenmerken van dit landschap: zowel qua bodem, water als ruimtelijke opbouw. Ook de stad ligt in een landschap en is een landschap. Weet je in welk landschap je zit, dan kun je deze gegevens behalve voor het ruimtelijk ontwerp, óók gebruiken voor de beplanting, door het vaststellen van de potentiële natuurlijke vegetatie (zie punt 5).

2. Duisternis is een kwaliteit
Eén keer per jaar wordt er in de media aandacht aan besteed, (www.nachtvandenacht.nl.) maar waarom zou je duisternis niet dagelijks en integraal in je ontwerpen opnemen?! Onderzoek heeft aangetoond dat alle (!) organismen lijden onder te veel licht. Vandaar dat hoe romantisch jij het ook vindt, hoezeer het je ontwerp ook ondersteund, sfeerverlichting en zaken als het aanlichten van bomen, in dit licht echt niet meer kunnen. En dan formuleer ik het nog te mild: mijn mening is dat tuinverlichtingsplannen overbodig zijn. Ik hoor je denken: veiligheid. Natuurlijk, bij voor- en achterdeur is een lamp (met bewegingsmelder) wenselijk. Maar je ogen wennen aan het donker en buiten verblijven doe je vaak als het lang licht is. Als je ontwerpt vanuit een ecologisch grondslag, dan houd je de tuin zo donker mogelijk.

3. Realiseer je ontwerp met groen
Als tuinontwerper, met een basis in het landschap, ontwerp je met groen: met bomen, heesters, hagen, met bodembedekkers, vaste planten, gras(kruidenvegetatie). Pergola’s, palen en overkappingen, vijvers, jacuzzi’s en trampolines zijn niet noodzakelijk, maken geen vast onderdeel uit van het gereedschap van de tuinontwerper. Ik daag je uit je ontwerp te maken zónder deze zaken, alleen met groen! Je zult zien dat het mooiere tuinen oplevert.

Daarnaast, iedereen is tegen Tatasteel, maar hoe denk je dat cortenstaal wordt gemaakt? Is het noodzakelijk om bijvoorbeeld hardhout te gebruiken, maar ook bij gebruik van Europees hout, wat is hiervan de voetafdruk, hoe lang heeft dit moeten groeien, denk eens aan het transport?

4. Verhard alleen het noodzakelijke
Misschien begin je te denken, dat ik met punt 3 wel erg extreem ben. Maar er gaat natuurlijk wel verharding in de tuin: je wilt buiten zitten op een stevige ondergrond (niet met wegzakkende stoelen) en met droge voeten/schoenen lopen als het geregend heeft. Studenten vragen mij regelmatig, welk verhardingsmateriaal is het meest duurzaam? Daar heb ik een mening over, maar die vraag leg ik bij je terug. Wel kan ik met zekerheid stellen dat hoe minder verharding je gebruikt, des te duurzamer het is! Dus bekijk bijvoorbeeld voor hoeveel personen het terras dagelijks gebruikt wordt, hoeveel manoeuvreerruimte je denkt nodig te hebben. En vraag je af of mensen naast elkaar op een tuinpad wandelen…

5. Inheems groen is een ecosysteem op zich
Wanneer je inheems groen gebruikt, dan is er sprake van onderlinge samenhang met insecten, spinnen, micro-organismen, paddenstoelen en andere schimmels. Bovendien zijn er ook relaties in het inheemse groen onderling. Uitheems groen heeft ook zeker een relatie met de flora en fauna, met de bodem. De samenhang tussen inheems groen en hun omgeving is echter groter dan tussen exoten en hun omgeving. Een goed voorbeeld is de vlinderstruik, de Buddleja. Volwassen vlinders weten hem goed vinden, maar het is geen waardplant. Uitheems groen draagt zeker bij aan de biodiversiteit, variatie is sowieso beter dan monoculturen, maar inheems groen is waardevoller en belangrijker.

6. Hergebruik zoveel mogelijk
We zijn opgegroeid in de traditie dat je voor de realisatie van een nieuw tuinontwerp de tuin leeghaalt. Grote bomen laten we wel meestal staan en daarna gaan we inventariseren en analyseren. Tja, we zijn ook vaak opgegroeid met nieuwe meubels en nieuwe mode. In deze tijd van hergebruik van grondstoffen past het hergebruik van alles in de tuin: wat is waardevol is de belangrijke vraag bij het inventariseren. Deze vraag gaat uiteraard tot en met de bestaande beplantingen, verhardingen en andere elementen. De uitdaging is om zoveel mogelijk binnen de tuin te hergebruiken, dat scheelt transportkosten. Misschien geen aantrekkelijk vooruitzicht voor een hovenier, die baat heeft bij de aanschaf van toevoegingen? Maar, zoals gebakken klinkers tweedehands duurder zijn dan nieuwe, zo is er voor de creatieve hovenier ook zeker een verdienmodel.

7. Kan het eenvoudiger/krachtiger/simpeler?!
Na je analyse en je eerste schetsen ligt er een schetsontwerp (of beplantingsplan, of technische oplossing of detail) waar je trots op bent. Hier kunnen de opdrachtgevers wel wat mee, is jou bevinding. En dan is het tijd voor de terugkerende vraag: kan het eenvoudiger? Zit er iets in de oplossing waardoor het duidelijker wordt, wat zou je zonder problemen kunnen weglaten? Is dit wat je hebt bedacht  het meest krachtig? Eenvoud is vaak het meest krachtig. Simpel is hier niet het synoniem van suf of saai, maar van ongecompliceerd en helder.

Met dank aan Adri Voorwinden.

Meer weten? Lees en luister ook:
- Onze podcast
- Of lees meer hier

Met visie, vakkennis en een concept, maak je een ontwerp dat écht waarde heeft

Tips en inspiratie voor een klimaatbestendige stad?

Hoe maak je een tuin klimaatbestendig?

Biodiversiteit in de tuin. Een nieuwjaar, nieuwe kansen.

Ontwerpen is een zoektocht naar helderheid

Het belang van het bodemvoedselweb‍

Wil je op de hoogte blijven? Wordt dan lid van onze community OA-connect.

Vergeet onze socials niet:
‍LinkedIn | Facebook | Instagram